του Νικόλα Γεωργιακώδη
Τα τελευταία χρόνια οι δρόμοι της Αττικής θυμίζουν κάτι από το γνωστό video game Grand Theft Auto. Τα κρούσματα κλοπής αυτοκινήτων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, ενώ στο …παιχνίδι έχουν μπει και οργανωμένες σπείρες. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι στο το πρώτο εξάμηνο του 2013 σημειώθηκαν, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΓΑΔΑ, συνολικά 4.083 κλοπές αυτοκινήτων και 5.270 διαρρήξεις.
Η εικόνα είναι η ίδια και στην επικράτεια, όπου το πρώτο εξάμηνο του 2013 σημειώθηκαν 8.078 διαρρήξεις αυτοκινήτων και 5.491 κλοπές. Με ποιους τρόπους δρουν οι εν λόγω σπείρες; Ποιες τεχνικές χρησιμοποιούν για να διαρρήξουν και να εκκινήσουν τα αυτοκίνητα και που καταλήγουν αυτά αφού κλαπούν; Υπάρχει τρόπος να εξασφαλίσουμε την… ακεραιότητα του αυτοκινήτου μας ή έστω να το βρούμε αφού αυτό έχει κλαπεί; Αναζητώντας απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, απευθυνθήκαμε στο Γραφείο Κλοπών Αυτοκινήτων του Τμήματος Εγκλημάτων κατά Ιδιοκτησίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, το οποίο συστάθηκε το 1984 και τα τελευταία χρόνια είναι αρκετά… απασχολημένο.
Οι high tech μέθοδοι κλοπής
Ο κ. Αγαθοκλής Γουργούλης, υπεύθυνος του Γραφείου και η ομάδα του, έχουν έρθει αντιμέτωποι με χιλιάδες και ποικίλα περιστατικά και τρόπους δράσης τα τελευταία χρόνια. «Ο πιο συνήθης τρόπος είναι η διάρρηξη κάποιας οικίας ή έκθεσης αυτοκινήτου απ’ όπου αφαιρούνται τα εργοστασιακά κλειδιά. Με αυτά βάζουν σε λειτουργία το όχημα και το κλέβουν, καθώς θεωρητικά μόνο με το εργοστασιακό κλειδί μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο», αναφέριε ο κ. Γουργούλης.
Ένας άλλος τρόπος είναι η χρήση ειδικού εξοπλισμού, ο οποίος συνδέεται με τον εγκέφαλο του αυτοκινήτου ή την χρήση ενός πασπαρτού εγκεφάλου, ο οποίος είναι προγραμματισμένος να λειτουργεί με ακριβώς με τον ίδιο τρόπο με εκείνον του αυτοκινήτου. Εγκέφαλοι τέτοιοι κυκλοφορούν κατά κόρον στη μαύρη αγορά και είναι κατάλληλα προγραμματισμένοι να λειτουργούν με συμβατικά κλειδιά, στα οποία έχουν ενσωματωθεί ψηφιακά δεδομένα.
Έτσι ο δράστης απλά ανοίγει το καπό του αυτοκινήτου, αφαιρεί τον εγκέφαλο, τοποθετεί τον εγκέφαλο πασπαρτού και καταφέρνει να εκκινήσει το όχημα. «Σε άλλες περιπτώσεις, οι κλέφτες έχουν στην κατοχή τους ένα laptop με λογισμικό το οποίο είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να παρακάμπτει το immobilizer.
Το laptop συνδέεται με τα ηλεκτρολογικά που βρίσκονται κάτω από το τιμόνι», λέει ο κ. Γουργούλης, ενώ κάνει αναφορά και στην ευκολία με την οποία μπορεί να γίνει διάρρηξη σε μια κλειδαριά αυτοκινήτου για αυτόν τον σκοπό: «Είναι πάρα πολύ εύκολο σε ένα αυτοκίνητο να σηκώσεις την ασφάλεια με κλειδιά πασπαρτού και εργαλεία τα οποία παραβιάζουν τις κλειδαριές χωρίς να αφήσουν ίχνος». Παραδόξως, ιδιαίτερα διαδεδομένη τον τελευταίο καιρό είναι και μια άλλη μέθοδος «κλοπής», αυτή την φορά όμως από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες! «Ένας μεγάλος αριθμός είναι οι ψευδείς δηλώσεις κλοπών, οι ‘εικονικές’ κλοπές.
Οι κάτοχοι ενός αυτοκινήτου το παραδίδουν σε κλεπταποδόχους και δηλώνουν κλοπή αποσκοπώντας αφ’ ενός στην είσπραξη χρημάτων από τους κλεπταποδόχους αφ’ ετέρου στην είσπραξη της ασφάλειας κλοπής», επισημαίνει ο κ. Γουργούλης. Την ίδια τακτική ακολουθούν και ιδιοκτήτες αυτοκινήτων με leasing ή παρακράτηση κυριότητας. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να δικαιολογήσουν την αδυναμία τους να πληρώσουν την μηνιαία συνδρομή.
Πού καταλήγουν τα οχήματα;
Ένας μεγάλος αριθμός των κλεμμένων αυτοκινήτων καταλήγουν σε χώρες του εξωτερικού, όπως η Αλβανία, οι χώρες της Μέσης Ανατολής και οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια, πολλά ελληνικά αυτοκίνητα έχουν βρεθεί στην… Γερμανία, αν και οι περιπτώσεις αυτές ήταν κατά κύριο λόγο εικονικές κλοπές σε συνεννόηση με κλεπταποδόχους. Αρκετά επίσης διαλύονται σε ανταλλακτικά και πωλούνται κατά κύριο λόγο στην εγχώρια αγορά.
Σύμφωνα όμως με τον κ. Γουργούλη, υπάρχουν και περιπτώσεις κλεμμένων αυτοκινήτων τα οποία «σπάνε» σε ανταλλακτικά στην Ελλάδα και πωλούνται στο εξωτερικό. «Παρατηρείται επίσης έντονα το φαινόμενο πλαστογράφησης των στοιχείων κυκλοφορίας. Δηλαδή, για να νομιμοποιηθεί ένα κλεμμένο αυτοκίνητο χρησιμοποιούνται τα στοιχεία κυκλοφορίας ενός κατεστραμμένου οχήματος. Είναι συχνό το φαινόμενο, να αγοράσει κάποιος ένα αυτοκίνητο που δεν επισκευάζεται και να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία του για να κυκλοφορήσει το κλεμμένο», επισημαίνει ο ίδιος.
‘Δημήτρη! Το αυτοκίνητο!’
Σπάει λοιπόν ο διάολος το ποδάρι του (και ο διαρρήκτης το τζάμι του αυτοκινήτου σας) και εκείνο κάνει φτερά. Τι κάνετε; Η πρώτη σας κίνηση είναι να δηλώσετε άμεσα την κλοπή στο 100. Οι πιθανότητες να βρεθεί το κλεμμένο όχημα πριν πάει… ταξίδι στο εξωτερικό είναι πολλές, αλλά εξαρτώνται από το πόσο γρήγορα θα το δηλώσετε. Ύστερα θα πρέπει να μεταβείτε στο τμήμα με την ταυτότητά σας και (αν δεν έχει κλαπεί) την άδεια κυκλοφορίας, έτσι ώστε να δοθεί σήμα στα περιπολικά που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή και σε επόμενους ελέγχους να εντοπίσουν το αυτοκίνητο με βάση τον αριθμό των πινακίδων. «Το ποσοστό επιτυχίας πιθανώς υπερβαίνει και το 60%. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός κλοπών είναι εικονικές, το ποσοστό αυξάνεται», λέει ο κ. Γουργούλης.
Πώς θα προστατέψετε το όχημά σας
Παρά το γεγονός ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων ενσωματώνουν κάθε φορά ολοένα και πιο εξελιγμένα συστήματα ασφαλείας, το σκηνικό θυμίζει αρκετά εκείνο με τα «πειρατικά» προγράμματα κάθε λογής: για κάθε update βγαίνει στην (μαύρη) αγορά και το αντίστοιχο «σπαστήρι». Ας μην είμαστε όμως απαισιόδοξοι.
Υπάρχουν κάποια απλά τεχνικά μέτρα τα οποία μπορείτε να λάβετε έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσετε την πιθανότητα κλοπής ή να αυξήσετε τις πιθανότητες ανεύρεσης:
- Ο συναγερμός και μια κλειδαριά τιμονιού δρουν σίγουρα αποτρεπτικά σε αρκετές περιπτώσεις.
- Αποφεύγετε να παρκάρετε το αυτοκίνητο σας σε ερημικά μέρη. Προτιμάτε τα πιο πολυσύχναστα «στέκια», που έχουν φως και κίνηση.
- Αφαιρείτε την πρόσοψη του ραδιοφώνου και οτιδήποτε είναι ή φαίνεται πολύτιμο από το αυτοκίνητο. Για παράδειγμα κλειδιά, τσάντες, σακούλες, γυαλιά ηλίου, χρήματα ή κέρματα κτλ.
- Μην αφήνετε ποτέ το όχηµα µε αναµµένη τη µηχανή και το κλειδί στην υποδοχή του, ακόµα και αν βγαίνετε για µερικά δευτερόλεπτα από αυτό. Ναι, ακούγεται προφανές, όμως σύμφωνα με στοιχεία της ΓΑΔΑ ένα μεγάλο μέρος των κλοπών οφείλεται σε απροσεξία των οδηγών.
- Σκεφτείτε το ενδεχόμενο να αγοράσετε κάποιο GPS Tracker μέσω του οποίου θα μπορέσετε να εντοπίσετε το αυτοκίνητό σας σε περίπτωση κλοπής. Ενδεικτικά, το itruck διαθέτει τέτοιες συσκευές σε τιμές που ξεκινούν από 200€, όπως επίσης και το CarGPS.
Πώς αποζημιώνεστε από την ασφαλιστική
Αν έχετε ασφαλιστικό πακέτο ολικής κλοπής, εφ’ όσον το αυτοκίνητό σας κλαπεί και δεν βρεθεί μέσα σε ένα χρονικό διάστημα το οποίο ορίζεται στο συμβόλαιο (συνήθως από 30 μέχρι 90 μέρες) θα αποζημιωθείτε με βάση το ασφαλισμένο κεφάλαιο που υπάρχει στο συμβόλαιο θεωρητικά και πρακτικά με βάση την τρέχουσα τιμή του οχήματος. Προσοχή, θα πρέπει να προσέξετε όταν κάνετε συμβόλαιο ασφάλισης κλοπής έτσι ώστε το ασφαλισμένο κεφάλαιο να συνάδει πάντα με την τρέχουσα αξία του οχήματος.
Μια κλεμμένη Μερσεντές 30.000 ευρώ σίγουρα δεν θα σας αποζημιώσει με το ίδιο ποσό εφ’ όσον κλαπεί, την στιγμή που 10 χρόνια μετά την αγορά της η αξία του οχήματος δεν θα είναι η ίδια. Επομένως σε κάθε ανανέωση του συμβολαίου, καλό θα είναι να ελέγχετε το ασφαλισμένο κεφάλαιο και να το διαμορφώνετε ανάλογα. Αν έχετε κάλυψη μερικής κλοπής, τότε καλύπτεται η απώλεια ακόμα και κάποιου μέρους του αυτοκινήτου (π.χ. του τιμονιού, των ζαντών, της πόρτας κτλ.).
Προσοχή ξανά όμως, καθώς αν έχετε κάλυψη μόνο ολικής κλοπής και η Αστυνομία ή η Ασφαλιστική εταιρεία αποδείξει ότι βρέθηκε έστω και ένα τάσι από το αυτοκίνητό σας, τότε το αυτοκίνητο θεωρείται ότι βρέθηκε και δεν αποζημιώνεστε. Για να αποζημιωθείτε, θα πρέπει το αυτοκίνητό σας να χαθεί… από προσώπου γης για πάντα. Αν έχετε ασφάλεια και για μερική κλοπή για το παραπάνω παράδειγμα, θα αποζημιωθείτε για όλο το αυτοκίνητο, εκτός από το τάσι που βρέθηκε.
