Κατάθλιψη: Η σύγχρονη λαίλαπα που θερίζει

Τι είναι η κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη είναι κάτι περισσότερο από την κακή διάθεση. Είναι κάτι περισσότερο από τα καθημερινά σκαμπανεβάσματα. Όταν η πεσμένη διάθεση, μαζί με κάποια άλλα συ­μπτώματα, διαρκεί περισσότερο από δύο βδομάδες, μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή n κα­τάσταση ως κλινική κατάθλιψη. Η κλινική κατάθλιψη είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας που επηρεάζει το άτομο σε πολλούς τομείς της ζωής του: τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά, τη φυσική υγεία και εμφάνιση, την ακαδημαϊκή επίδοση, την κοινωνική δραστηριότητα, και την ικανότητα του να χειρίζεται τις καθημερινές καταστάσεις.

Τι προκαλεί την κλινική κατάθλιψη;

Δεν γνωρίζουμε ακόμα όλες τις αιτίες της κατάθλιψης, αλλά φαίνεται ότι κάποιοι βιο­λογικοί και συναισθηματικοί παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα να εμφανίσει ένα άτομο διαταραχή κατάθλιψης.

Είναι σοβαρή διαταραχή;

Η κατάθλιψη μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Έχει συνδεθεί με χαμηλή σχολική επίδο­ση, κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών και συναισθήματα απαισιοδοξίας και χαμηλής αυτοεκτίμησης. Τα τελευταία 25 χρόνια, οι αυτοκτονίες στους εφήβους και στους νεαρούς ενήλικες έχουν αυξηθεί δραματικά. Η αυτοκτονία συχνά συνδέεται με κατάθλιψη.

Μοιάζουν μεταξύ τους οι διάφορες καταθλιπτικές διαταραχές;

Υπάρχουν διάφορες μορφές κατάθλιψης. Κάποιοι άνθρωποι βιώνουν μόνο ένα κατα­θλιπτικό επεισόδιο, και άλλοι πολύ περισσότερα. Κάποια καταθλιπτικά επεισόδια ξεκι­νούν ξαφνικά χωρίς να υπάρχει εμφανής αιτία, ενώ κάποια άλλα μπορεί να συνδέονται με ένα συγκεκριμένο γεγονός ή stress. Κάποιοι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη δεν μπορούν να εκτελέσουν ούτε καν τις καθημερινές τους δραστηριότητες -όπως το να σηκωθούν το πρωί από το κρεβάτι και να ντυθούν. Άλλοι αν και συνεχίζουν την καθημερινότητά τους ως συνήθως, είναι ξεκάθαρο ότι δρουν ή σκέφτονται διαφορετικά από παλιά.

Μπορεί να θεραπευτεί;

Ακόμα και το 80-90% των ανθρώπων με κατάθλιψη μπορούν να βοηθηθούν. Το άτομο μπορεί να βρει ανακούφιση γρήγορα από τα συμπτώματα του με ψυχοθεραπεία, φάρμακα ή συνδυασμό των δύο. Το πιο σημαντικό βήμα για να ξεπεράσει κανείς την κατάθλιψη -και κάποιες φορές το δυσκολότερο- είναι να ζητήσει βοήθεια.

Γιατί οι άνθρωποι δεν παίρνουν τη βοήθεια που χρειάζονται;

Συχνά οι άνθρωποι δεν ξέρουν ότι υποφέρουν από κατάθλιψη, με αποτέλεσμα να μη ζητάνε ή να μη λαμβάνουν την κατάλληλη βοήθεια. Συχνά έχουν ένα πρόβλημα χωρίς να μπορούν να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης στον εαυτό τους ή σε κάποιο άλλο άτομο για το οποίο νοιάζονται.

Μύθοι και πραγματικότητες γύρω από την κατάθλιψη

Υπάρχουν κάποιοι μύθοι γύρω από την κατάθλιψη που πολλές φορές μπορεί να είναι η αιτία που ένα άτομο που υποφέρει από αυτή να μη λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία.

ΜΥΘΟΣ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Είναι φυσιολογικό για τους εφήβους να είναι κακόκεφοι -δεν υποφέρουν από πραγματική κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη επηρεάζει όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία τους.

Αυτοί που ισχυρίζονται ότι έχουν κατάθλιψη εί­ναι αδύναμοι. Δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να κάνει κάποιος για να τους βοηθήσει.

Η κατάθλιψη δεν είναι αδυναμία, αλλά μια σοβαρή ψυχική διαταραχή. Όσοι υποφέρουν από αυτή χρειάζονται επαγγελματική βοήθεια.

Με το να μιλάς για την κατάθλιψη απλά το κά­νεις χειρότερο.

Μπορείς να βοηθήσεις κάποιον που υποφέρει από κατάθλιψη να αναγνωρίσει πιο εύκολα την ανάγκη του για επαγγελματική βοήθεια, αν του μιλήσεις.

Οι άνθρωποι που μιλάνε για αυτοκτονία δεν αυτοκτονούν.

Πολλοί από αυτούς που αυτοκτονούν δίνουν σήμα­τα προειδοποίησης από πριν στην οικογένεια και στους φίλους τους. Τέτοια μπορεί να είναι φράσεις όπως «Μακάρι να πέθαινα», «Δεν αντέχω άλλο», «Οι γονείς μου θα ήταν καλύτερα χωρίς εμένα». Ακόμα, κάποιοι μπορεί να μιλήσουν σε ένα φίλο/η για ένα σχέδιο αυτοκτονίας που σκέφτονται. Αν σου πει κάτι τέτοιο ένας φίλος/η σου, πρέπει να το πά­ρεις πολύ σοβαρά. Πρέπει αμέσως να μιλήσεις σε κάποιον που μπορεί να τον βοηθήσει ή να επικοι­νωνήσεις με την αρμόδια υπηρεσία του Πανεπιστη­μίου, το Συμβουλευτικό Κέντρο Φοιτητών.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα τους. Μπορεί να χρειάζονται τη βοήθεια σου. Κοίταξε τα συμπτώματα που ακολουθούν για να τα έχεις στο νου σου, εάν κάποιος φίλος/η σου τα έχει περισσότερο από δύο βδομάδες.

Λέει ότι νιώθει:

–  λυπημένος/η ή «άδειος/α»

–  απαισιόδοξος/η ή ένοχος/η

–  αβοήθητος/η ή ανάξιος/α;

Φαίνεται:

–  ανίκανος/η να πάρει αποφάσεις

–  ανίκανος/η να συγκεντρωθεί ή να θυμηθεί

–  να έχει χάσει το ενδιαφέρον ή την ευχαρίστηση του/της στις καθημερινές δραστηριότητες

–  να έχει περισσότερα προβλήματα με το Πανεπιστήμιο ή την οικογένεια του

Παραπονιέται:

–  ότι δεν έχει ενέργεια

–  ότι δυσκολεύεται να κοιμηθεί ή ότι ξυπνάει συχνά τα βράδια

–  για προβλήματα διατροφής, πήρε ή έχασε πολύ βάρος

–  για πονοκεφάλους, πόνους στο στομάχι ή πόνους στην πλάτη

–  για χρόνιους πόνους στους συνδέσμους ή στους μυς

Έχει αλλάξει ξαφνικά η συμπεριφορά του και:

–  είναι κουρασμένος/η ή πιο ευέξαπτος/η

–  θέλει να μένει μόνος/η την περισσότερη ώρα

–  έχει αφήσει τις προτεραιότητες του/της ή χόμπυ και δραστηριότητες

–  νομίζεις ότι πίνει πολύ ή παίρνει ναρκωτικά

Έχει μιλήσει:

–  για θάνατο, για αυτοκτονία ή προσπάθησε να αυτοκτονήσει

Αν δεις ότι πολλά από τα προηγούμενα συμπτώματα ταιριάζουν στο φίλο/η σου τότε πρέπει να τον/την βοηθήσεις. Άκουσε τον/την και ενθάρρυνε τον/την να ζητήσει θεραπεία.

Πηγή