Νομίζεις πως το facebook είναι καινούριο; Τότε κάνεις λάθος! Είναι μια πετυχημένη κόπια από κάτι που μετρά περίπου 400 χρόνια ζωής!
Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ευλογία και κατάρα. Απο τη μία, μας επιτρέπουν να επικοινωνούμε με ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και μας κρατά σε επαφή με φίλους και συγγενείς που ίσως αλλιώς να χάναμε. Από την άλλη, όμως, μπορεί να αποδειχτεί μια τρομακτική παγίδα από ντροπιαστικές φωτογραφίες και υπερβολικές αποκαλύψεις.
Πως γίνεται, όμως, τα κοινωνικά δίκτυα να μην είναι καινούρια, όπως νομίζαμε; Πως γίνεται να υπήρξαν πριν από το διαδίκτυο; Παράξενο; Κι όμως αληθινό!
Ανάλογες εκδόσεις του LinkedIn και του Facebook τριγυρνούν ανά τους αιώνες. Υπήρξαν υπό τη μορφή βιβλίων που ονομάζονταν alba amicorium, στα οποία οι άνθρωποι συνέλεγαν μηνύματα και εικόνες από φίλους και συναδέλφους. Η Δανέζα ιστορικός Sophie Reinders μελέτησε αυτό το συναρπαστικό κομμάτι της ιστορίας.
Αυτά τα βιβλία χρησιμοποιήθηκαν από άντρες και γυναίκες στη Βόρεια Ευρώπη για να καταγράφουν και να παρακολουθούν τις φιλίες και τις επαγγελματικές τους σχέσεις.
Η πρακτική, αυτή, λέγεται ότι ξεκίνησε περίπου το 1560
Alba amicorum σημαίνει “βιβλίο του φίλου” στα Λατινικά.
Αυτά τα βιβλία χρησιμοποιήθηκαν απο αγόρια και κορίτσια αλλά λόγω των λειτουργιών της κοινωνίας στα 1600, τα χρησιμοποιούσε ο καθένας για διαφορετικούς λόγους.
Τα αγόρια στέλνονταν συνήθως σε ταξίδια στην Ευρώπη για να σπουδάσουν σε διάσημα πανεπιστήμια και ιδρύματα και να συναντηθούν με μεγάλους στοχαστές και ερευνητές.
Εκείνοι χρησιμοποιούσαν το Alba amicorum, ως τρόπο για να κερδίσουν επαγγελματικές διασυνδέσεις.
Αυτές οι εικόνες ήρθαν απο το βιβλίο του Michael van de Meer, ο οποίος κατέγραψε τα ταξίδια του με εντυπωσιακές εικονογραφήσεις.
Κάποιες άλλες σελίδες απεικονίζουν μέλη της αριστοκρατίας.
Αυτός ο κύριος προφανώς περνούσε χρόνο με όμορφες κυρίες.
Αυτή μπορεί να είναι μια πρώιμη έκδοση της επιλογής “Είναι περίπλοκο” .
Ενώ τα αγόρια ταξίδευαν,τα κορίτσια συνήθως περνούσαν τον χρόνο τους σε μοναστήρια ή σε σαλόνια. Δε ταξίδευαν πολύ, αλλά χρησιμοποιούσαν το Alba amicorum
Τα βιβλία των κοριτσιών ήταν γεμάτα απο αλληλογραφίες ανάμεσα σε φίλους και θαυμαστές, ανέκδοτα και λεπτομερείς αναφορές για κοινωνικές εκδηλώσεις. Αν, λοιπόν, τα βιβλία των αγοριών έμοιαζαν με το LinkedIn, τότε των κοριτσιών είναι σαν το Facebook.
Το Alba amicorum της Juliana de Roussel ήταν πολύ όμορφα διακοσμημένο.
Αυτό ανήκε στη Jacoba Cornelia Bolten, η οποία ήταν μια κοσμική εκείνης της περιόδου.
Εκείνα τα βιβλία είναι εκπληκτικά στην ομοιότητα τους με το Facebook. Μόνο η τεχνολογία ήταν λίγο διαφορετική. Οι εικόνες ζωγραφίζονταν και αντί να κοινοποιούν άρθρα, έγραφαν τις αγαπημένες τους παροιμίες, τους στίχους των τραγουδιών και τα ποιήματα. Πολλές γυναίκες έγραψαν, μάλιστα και δική τους ποίηση.
Παντρεμένα ζευγάρια μπορούσαν επίσης να “ενημερώσουν την κατάσταση τους” γράφοντας ένα κοινό σημείωμα.
Σελίδες όπως αυτή απο το βιβλίο της Margaretha Haghen δείχνουν τους καλεσμένους να εξιστορούν την εμπειρία τους από το πάρτι της. Κάτι σαν ευχολόγιο!
Αυτά τα “δίκτυα” ανάμεσα στους ανθρώπους, βοήθησαν τους ιστορικούς να αναπτύξουν μια πιο καθαρή εικόνα για το πως πραγματικά ήταν η ζωή εκείνη την περίοδο.
Την επόμενη φορά που θα θέλετε, λοιπόν, να παραπονεθείτε για τα “καταραμένα” παιδιά του Facebook, θυμηθείτε ότι οι άνθρωποι ξεκίνησαν να δημοσιεύουν ανόητα πράγματα πριν εκατοντάδες χρόνια.
Αν θέλετε, μάλιστα, να μάθετε περισσότερα γι’αυτό, η ψηφιακή συλλογή βιβλίων της Εθνικής Βιβλιοθήκης είναι ιδιαίτερα κατατοπιστική κι ενημερωμένη.