Τι είναι τα «Ε» στα τρόφιμα που καταναλώνουμε;
Αν η παρουσία των «Ε» στις ετικέτες διαφόρων τροφίμων και ροφημάτων σας έχει κάνει να νιώσετε ανησυχία, μάθετε πως το γράμμα έψιλον δεν είναι παρά ένας «Ε»υρωπαϊκός Κωδικός Ταξινόμησης που υποδηλώνει ότι, το πρόσθετο συστατικό στο οποίο αντιστοιχεί έχει περάσει από μία εξαιρετικά αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης ασφάλειας και έχει εγκριθεί για χρήση στα τρόφιμα και τα ροφήματα από τις αρμόδιες αρχές.
Γιατί είναι απαραίτητα τα πρόσθετα τροφίμων;
Στην κουζίνα χρησιμοποιούμε το αβγό, το λεμόνι, την ντομάτα και πολλά ακόμη απλά υλικά για να δώσουμε στα φαγητά τις επιθυμητές ιδιότητες, όπως χρώμα, γεύση και υφή. Αντίστοιχα, τα αντιοξειδωτικά (π.χ. τοκοφερόλες), οι γαλακτωματοποιητές (π.χ. λεκιθίνη), τα συντηρητικά (π.χ. σορβικό κάλιο), οι χρωστικές (π.χ. καραμελόχρωμα) και τα γλυκαντικά (π.χ. ασπαρτάμη, γλυκαντικό από το φυτό στέβια), κ.λπ., είναι μόνο μερικά από τα εγκεκριμένα συστατικά – που καλούνται πρόσθετα τροφίμων – και τα οποία χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών προκειμένου να διατηρήσουν ασφαλή, γευστικά και ελκυστικά τα τρόφιμα και τα ροφήματα που καταναλώνουμε.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τη σχετική νομοθεσία τροφίμων τα πρόσθετα χρησιμοποιούνται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο, επειδή εξυπηρετούν ένα συγκεκριμένο σκοπό που δεν μπορεί να επιτευχθεί με άλλο τρόπο. Φαντάζεστε, για παράδειγμα, τι θα συνέβαινε αν ένα ευπαθές τρόφιμο δεν περιείχε κάποιο συντηρητικό; Πολύ απλά δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί ασφαλές και να φτάσει στο ράφι μας, ή ακόμα μπορεί να προκαλούσε και γαστρεντερικές διαταραχές ή άλλα προβλήματα με την κατανάλωσή του.
Από αυστηρούς ελέγχους ασφαλείας περνούν όλα τα πρόσθετα
Στην Ευρώπη, όλα τα πρόσθετα τροφίμων περνούν από αυστηρότατους ελέγχους ασφαλείας από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόνο όταν επιβεβαιωθεί ότι, στα επίπεδα που χρησιμοποιούνται, δεν θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του καταναλωτή. Μάλιστα, η λίστα των «Ε» υφίσταται επανέλεγχο ανά τακτά χρονικά διαστήματα από την ίδια την EFSA, ώστε να αξιολογούνται τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, οι πιθανές αλλαγές στην τεχνολογία των τροφίμων και να επιβεβαιώνεται ότι τα πρόσθετα παραμένουν ασφαλή και η χρήση τους απαραίτητη.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει προγραμματιστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η επαναξιολόγηση μέχρι το 2020 όλων των πρόσθετων που η αρχική τους αξιολόγηση έγινε μέχρι το 2009, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα νέα δεδομένα επιβεβαιώνουν την ασφάλειά τους. Για παράδειγμα, ένα από τα πρώτα πρόσθετα που επανεξετάστηκαν το Δεκέμβριο του 2013 από τους ειδικούς της EFSA είναι η ασπαρτάμη. Πραγματοποιώντας μία πλήρη αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων δεδομένων αναφορικά με το διασημότερο γλυκαντικό, οι επιστήμονες κατέληξαν για άλλη μια φορά στο συμπέρασμα ότι η ασπαρτάμη είναι ασφαλής και ότι στα σημερινά επίπεδα κατανάλωσης δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για όλες τις ομάδες καταναλωτών, μεταξύ των οποίων οι γυναίκες που είναι έγκυες ή θηλάζουν, τα παιδια και οι διαβητικοί (με την εξαίρεση των ατόμων με στο σπάνιο γενετικό νόσημα φαινυλκετονουρία).
Με την συνεργασία του Δημήτρη Γρηγοράκη, Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ΜSc Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr
